Efektywna ocena pracy nauczyciela jest oparta na jednoznacznych kryteriach. Oceniani nauczyciele często pytają: za co konkretnie będę oceniany?
Ocena pracy nauczyciela – przykład
Tak opowiada to oceniana nauczycielka, która uważała, że powinna otrzymać ocenę wyróżniającą, a dyrektor oceniał ją poziom niżej. Przedstawiłam dyrektorowi moje argumenty: jestem bardzo zaangażowanym nauczycielem, mam świetny kontakt z młodzieżą … po prostu poświęcam się mojej pracy. W tym uzasadnieniu niestety brak konkretów: co to znaczy w praktyce, że jest bardzo zaangażowana? Dla jednej osoby będzie to, że pomaga innym nauczycielom, a dla kogoś innego, że: zachęca do udziału i przygotowuje uczniów do konkursów przedmiotowych.
Jakie trudności spowodowała taka ocena pracy?
I to pierwsza trudność w przypadku braku konkretnych kryteriów oceny pracy – każda ze stron może mieć swoje rozumienie (często niestety odmienne) sytuacji, czyli każdy ocenia coś innego. To prosta droga do tego, by ocena pracy nauczyciela uznana była za niesprawiedliwą.
Ta nauczycielka w dalszej części wypowiedzi była już konkretna: prowadzę koło ekologiczne – co tydzień z młodzieżą chodzimy do schroniska dla zwierząt i tam pomagamy. I tu faktycznie padł przykład zaangażowania w pracę. Pojawiła się jednocześnie druga trudność: czy takie zachowanie jak opisała nauczycielka to poziom oceny dobry czy też wyróżniający? Jest to pytanie o to, jaki jest standard w danej szkole (czyli ocena dobra), a jaki jest poziom wyróżniający, czyli przewyższający standardowe oczekiwania w stosunku do nauczyciela.
Co może zrobić oceniany nauczyciel, aby uniknąć takich sytuacji?
Oczywiście można napisać, że to rola Dyrekcji szkoły, by nauczyciel miał jasność z czego jest oceniany, ale i sam nauczyciel może o to zadbać. Dzięki temu będzie mógł się przygotować rozmowy, a ocena pracy nie zamieni się w niepotrzebną kłótnię jak w opisanym powyżej przykładzie (który zresztą zakończył się mało przyjemnie: nauczyciel nie zgodził się z oceną pracy i odwołał się od niej, w procesie odwołania jego argumenty nie zostały przyjęte). Co więc robić?:
Po pierwsze: jeśli posiadacie w szkole wewnętrzny regulamin oceny pracy – sprawdź w nich opis kryteriów i rozumienie skali ocen (zazwyczaj takie punkty w nim znajdziesz).
Po drugie: jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości – pytaj dyrektora. Kryteria ocen odzwierciedlają pracę nauczyciela w całej szkole, wiec jeśli jesteś np. bibliotekarzem, lub uczysz dzieci w klasach 1-3 – to warto, by dyrektor doprecyzował swoje oczekiwania w stosunku do specyfiki Twojej pracy – na takich konkretach bazuje obiektywna ocena pracy.